Rodzice niezwykle boleśnie przeżywają utratę własnego dziecka, kiedy rodzi się ono martwe, albo umiera zaraz po urodzeniu. Decyzja, co będzie się działo z ciałem dziecka martwo urodzonego należy do rodziców, mogą je oni pozostawić w szpitalu, tym samym zrzekając się prawa do rejestracji dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego, jednak mogą również zdecydować się na odebranie ciała oraz zorganizowanie pogrzebu.
Prawo gwarantuje możliwość godnego pochowania dziecka zmarłego przed narodzinami
W przypadku, w którym rodzice zdecydują się na odebranie ciała dziecka, szpital ma obowiązek wystawienia tak zwanego pisemnego zgłoszenia urodzenia martwego dziecka, a także wydania karty zgonu, która jest niezbędna celem zorganizowania pogrzebu. Owe dokumenty muszą zostać wydane każdemu martwo urodzonemu dziecku, bez względu na czas zakończenia ciąży.
W Urzędzie Stanu Cywilnego rodzice otrzymują skrócony akt urodzenia dziecka z adnotacją potwierdzającą, że urodziło się one martwe; dokument ten jest jednocześnie aktem zgonu. Zdarzają się sytuacje, iż szpital utrudnia wystawienie dokumentów, argumentując to na przykład obiektywnymi trudnościami w ustaleniu płci dziecka, wówczas jednak rodzice mają prawo wskazać płeć – jest to tak zwane uprawdopodobnienie płci, które opiera się na przykład na odczuciach matki.
Rodzice mogą również odebrać ciało dziecka za pośrednictwem firmy pogrzebowej, w takiej sytuacji szpital ma obowiązek przekazać odpowiednie zgłoszenie do Urzędu Stanu Cywilnego w terminie trzech dni. Warto mieć świadomość, iż w świetle polskiego prawa, taki dokument wystawiony przez szpital nie stanowi medycznej dokumentacji, nie będzie w nim zatem stwierdzone, czy dziecko urodziło się przedwcześnie czy zmarło na skutek poronienia. Prawo polskie stanowi bowiem, iż w obu przypadkach były to narodziny dziecka.
W przypadku wystawienia przez szpital jedynie karty zgonu do celów pochówku, a więc kiedy płeć dziecka była uprawdopodobniona, rodzice zostają upoważnieni jedynie do pochowania dziecka na cmentarzu na własny koszt.
Formalności konieczne do spełnienia w Urzędzie Stanu Cywilnego
Jeśli szpital wydał pisemne zgłoszenie urodzenia dziecka w celu jego rejestracji w Urzędzie Stanu Cywilnego, rodzice muszą udać się do tegoż urzędu. Dokumenty, które mają oni obowiązek przedłożyć, to:
- zgłoszenie urodzenia dziecka
- dowody osobiste
- akt małżeństwa lub akt urodzenia, jeśli dziecko nie urodziło się w związku małżeńskim
- akt małżeństwa z adnotacją o rozwodzie, jeśli rodzice byli rozwiedzeni
- akt zgonu w przypadku, jeśli jedno z rodziców nie żyje
Warto pamiętać, iż nie trzeba przedkładać wymienionych dokumentów w przypadku, w którym zostały one sporządzone w tym samym Urzędzie Stanu Cywilnego, w jakim będzie rejestrowane urodzenie dziecka. Urząd sporządzi akt urodzenia z adnotacją, iż dziecko urodziło się martwe oraz wyda rodzicom także trzy odpisy zupełne tego aktu. W tym wypadku USC nie wystawia aktu zgonu.
Formalności związane z pogrzebem dziecka martwo urodzonego
Rodzice mają prawo pochować swoje martwo urodzone dziecko bez względu na czas trwania ciąży. Jednak jeśli lekarz nie wystawi pisemnego zgłoszenia urodzenia dziecka, a jedynie kartę zgonu do celów pochówku, wówczas pogrzeb musi być zorganizowany na własny koszt rodziców. Wtedy też matce dziecka nie przysługuje urlop i zasiłek macierzyński, nie zostanie także wypłacony zasiłek pogrzebowy.
Pogrzeb dziecka martwo urodzonego może odbyć się jednak bez względu na to, czy szpital wystawił zgłoszenie urodzenia dziecka do USC, czy jedynie kartę zgonu do celów pochówku. Na podstawie obu wystawionych dokumentów zakład pogrzebowy może odebrać ciało dziecka i przygotować je do pogrzebu.
Jeśli rodzice życzą sobie, aby pogrzeb miał charakter religijny, muszą zgłosić ten fakt do kancelarii parafialnej bez względu na to, czy dziecko było ochrzczone, czy nie. Dla kościoła prośba rodziców o religijny pochówek dziecka powinna być traktowana analogicznie, jak pragnienie chrztu dla niego. W tym przypadku liturgia pogrzebowa jest zwyczajną liturgią, czyli normalnym pogrzebem, odbywa się również msza święta w intencji rodziców martwo urodzonego dziecka.
Ceremonia pogrzebowa przebiega podobnie, jak w przypadku osób dorosłych, może składać się ona z trzech elementów, które odbywają się na przykład w domu, kościele oraz przy grobie. Decyzja o tym leży w gestii rodziców dziecka.
Zakłady pogrzebowe pomagają organizować godny pochówek martwo urodzonych dzieci, niosą pomoc w zakresie realizacji wszelkich formalności pogrzebowych, a także pomagają rodzicom podczas wyboru trumienek czy urn. Dla pogrążonych w żalu rodziców taka pomoc stanowi wielkie wsparcie, a także pewność, iż pogrzeb zostanie zorganizowany z największą starannością.