Śmierć bliskiej osoby wywołuje smutek, żal i tęsknotę. Odejście członka rodziny wiąże się z nagromadzeniem wielu emocji i przeżyć, których często nie sposób wyrazić słowami. Godne pożegnanie osoby zmarłej może przyczynić się do właściwego przeżycia żałoby i uporania się ze stratą bliskiego sercu człowieka.
Formy ostatniego pożegnania zmarłego
Pożegnanie osoby zmarłej jest osobistym, a nierzadko traumatycznym wydarzeniem. Dlatego też w tym przypadku trudno jest mówić o ustalonym odgórnie scenariuszu, który będzie zrealizowany sposób perfekcyjny. Warto nadmienić, że w polskiej tradycji katolickiej w dalszym ciągu praktykowane jest czuwanie przy trumnie osoby zmarłej.
Odbywa się ono także w przypadku pogrzebów z kremacją. Osoba prowadząca ceremonię pogrzebową może odmówić modlitwę za zmarłego. Praktykuje się też wynajęcie oddelegowanej do tego celu osoby, na stałe zatrudnionej w zakładzie pogrzebowym. Do jej głównych obowiązków jest poprowadzenie wstępnych obrzędów religijnych w postaci kilku wybranych modlitw, jak również odśpiewanie przygotowanej na ten cel pieśni z modlitewnika.
Wspólne czuwanie przy trumnie osoby zmarłej może odbywać się także na kilka dni przed pogrzebem, kiedy ciało znajduje się w kaplicy przedpogrzebowej. Modlitwy przy trumnie mogą być poprzedzone mszą świętą lub odmawianiem koronki różańca. Uroczystości te może poprowadzić duchowny lub osoba oddelegowana z jego ramienia, która zajmuje się prowadzeniem obrządków religijnych, poprzedzających pochówek.
Odczytanie słów pożegnania
Rodzina zmarłego może także pożegnać go na pogrzebie i złożyć podziękowania osobom przybyłym na tę uroczystość w jego imieniu. Krewni osoby zmarłej mogą sporządzić krótką notatkę, którą odczyta ksiądz w trakcie ceremonii pogrzebowej lub w czasie składanie trumny do grobu.
W niektórych przypadkach osoba zmarła pozostawia spisane za życia słowa pożegnania. Ich odczytaniem może zająć się rodzina lub też znajomy lub bliski przyjaciel zmarłego.
Odczytanie słów pożegnania zmarłego odbywa się zazwyczaj przed zakończeniem ceremonii pogrzebowej na cmentarzu. W przypadku, gdy zmarły nie pozostawił listu pożegnalnego, a jego bliscy i rodzina czują potrzebę pożegnania go, mogą zrobić to osobiście. Może być to spisany list, w którym podkreśla się znaczenie zmarłej osoby, jak również stratę, ból i pustkę, jaka pozostaje po jej odejściu.
Ostatnie pożegnanie zmarłego przez jego rodzinę i krewnych wyrażone w formie ustnej, może być odczytane w trakcie ceremonii przedpogrzebowych, w czasie trwania uroczystości w kaplicy cmentarnej czy przy wkładaniu ciała do grobu. Pożegnanie osoby zmarłej można powierzyć także duchownemu prowadzącemu ceremonię pogrzebową. Osoba ta, po konsultacji z rodziną, w sposób godny i uroczysty pożegna zmarłego po zakończeniu modlitwy na cmentarzu.
Godne pożegnanie zmarłego w trakcie pogrzebu świeckiego
W przypadku pogrzebów świeckich, odczytaniem słów zmarłego lub jego najbliższych krewnych, może zająć się Mistrz Ceremonii. Jest to osoba, która zawodowo zajmuje się organizowaniem uroczystości pogrzebowych bez udziału duchownego.
Mistrz Ceremonii może wygłosić słowa pożegnania zmarłego w momencie, gdy na cmentarzu ciało zostaje złożone do grobu, a uroczystości pogrzebowe dobiegają końca.
Istnieje także możliwość godnego pożegnania zmarłego podczas pogrzebu świeckiego poprzez uzupełnienie słów prezentacją zdjęć. Moment wygłoszenia pożegnania zmarłego jest niezwykle emocjonującym i wzruszającym wydarzeniem, które na długo zapisuje się w pamięci żałobników. Wyartykułowanie ostatnich słów wypowiedzianych do zmarłego przez jego bliskich i krewnych może nastręczać sporo trudności osobom pogrążonym w bólu i rozpaczy. W takim przypadku warto oddelegować osobę z najbliższego otoczenia zmarłego, która charakteryzuje się odpornością na stres, ponieważ będzie ona w stanie przekazać słowa rodziny skierowane do osoby zmarłej w taki sposób, aby brzmiały uroczyście i były godną formą ostatniego pożegnania.
Odpowiednia forma pożegnania osoby zmarłej powinna być dostosowana do rodzaju ceremonii pogrzebowej. To osobista wypowiedź rodziny, która pragnie w ten sposób uczcić pamięć zmarłego, a jednocześnie przeżyć żałobę we właściwy sposób.