W 2016 roku papież Franciszek zatwierdził Instrukcję Kongregacji Nauki Wiary „Ad resurgendum cum Christo”, która jednoznacznie zatwierdza rodzaje pochówku ciał zmarłych i sposób przechowywania prochów po kremacji. W dokumencie tym zawarto obszerny podrozdział na temat kolumbarium. Jest to miejsce przeznaczone do przechowywania ludzkich prochów, zazwyczaj znajduje się ono w miejscu świętym. Może być nim cmentarz komunalny lub parafialny.

Czym jest kolumbarium?

Polskie przepisy prawne dokładnie regulują miejsca, w których można umieścić urnę z prochami zmarłej osoby. Może to być grób ziemny, jak również grobowiec murowany lub kolumbarium. To miejsce na urny, które przypomina swoim wyglądem murowaną ścianę, zlokalizowaną na cmentarzu. Posiada ona niewielkie nisze, w których umieszcza się urny kremacyjne z prochami zmarłych. Mogą one być ozdobione tablicami upamiętniającymi dane osoby.

Wspomniane wyżej miejsce na urny na cmentarzu posiada także dodatkową, ściśle wyznaczoną przestrzeń, w której można składać wieńce, kwiaty, a także palić znicze. Warto wiedzieć, że miejsce na urny nazwa została zaczerpnięta z języka łacińskiego. Kolumbaria pojawiły się już w czasach cesarza Augusta w I w.p.n.e. Początkowo pełniły rolę zbiorowego grobowca dla kilkuset zmarłych. Obecnie kolumbarium to prostopadłościenna lub też kopulasta budowa cmentarna. Jej wygląd znacznie zmienił się od czasów rzymskich i wczesnochrześcijańskich.

Kolumbaria mogą posiadać dodatkowe dekoracje, korespondujące z charakterem miejsca, na jakim się znajdują, czyli cmentarzem. Przechowywane w kolumbarium, solidnie wykonane urny na prochy ludzkie, są skutecznie zabezpieczone przed dostępem do nich osób trzecich i niepowołanych. Eliminuje to możliwość zbezczeszczenia ich przez wandali czy osoby okradające cmentarze.

Kolumbarium Warszawa – miejsce na urny z prochami zmarłych

Ściana z urnami na cmentarzu, czyli kolumbarium stała się w ostatnich latach popularna zarówno w dużych aglomeracjach miejskich, jak i w nieco mniejszych miejscowościach. Po dopuszczeniu przez Kościół katolicki możliwości kremowania ciała zmarłego, kolumbaria zaczęły być budowane nie tylko na cmentarzach komunalnych przynależących do miasta, ale także na zlokalizowanych bezpośrednio przy parafii.

Trafiające do kolumbarium prochy po kremacji muszą być zabezpieczone przy pomocy szczelnie zamkniętej urny kreacyjnej. Należy pamiętać, że prochy ludzkie nie mogą być rozsypywane w miejscach nieprzeznaczonych do tego celu, ani też umieszczane w zbiornikach wodnych. Surowo zabronione jest także przechowywanie ich w domu czy innych budowlach.

Urny z prochami powinny trafić na specjalnie przygotowane do tego celu miejsce na cmentarzu. Kolumbarium uznaje się za godne miejsce pochówku, zarówno dla osób deklarujących przynależność do Kościoła katolickiego czy innej wspólnoty wyznaniowej, jak i ateistów czy agnostyków. Specjalnie zaprojektowane kolumbarium jest coraz popularniejszym rozwiązaniem z uwagi na to, że cmentarze miejskie nie są w stanie pomieścić wielu nowych grobów z powodu znacznego ograniczenia zajmowanego terenu.

W dużych aglomeracjach miejskich pojawia się problem z tworzeniem nowych grobów, dlatego też osoby, które nie posiadają zmarłych na wybranym przez siebie cmentarzu, rzadko mogą wykupić dodatkowe miejsce przeznaczone na pochówek w sposób tradycyjny w grobie ziemnym bądź grobowcu murowanym.

Czy umieszczenie urny z prochami w kolumbarium jest zgodne z obowiązującym w Polsce prawem?

Ceremonia pogrzebowa, która ma na celu złożenie prochów ludzkich w kolumbarium niczym nie różni się od tradycyjnej, zakończonej umieszczeniem trumny w grobie ziemnym lub murowanym grobowcu. Specjalnie zaprojektowane urny na prochy posiadają odpowiedni kształt, co pozwala na umieszczenie ich w kolumbarium. Dzięki temu pojedyncza ściana może pomieścić nawet kilkanaście lub kilkaset osób zmarłych. Kolumbarium nie jest tym samym, co miejsce przechowywania szczątków świętego.

Popularne obecnie skremowanie ludzkiego ciała i złożenie prochów do urny nie jest tożsame z przechowywaniem reliktów świętych. Osoby, które rozważają umieszczenie po śmierci własnych prochów w kolumbarium, często zastanawiają się, ile prochu zostaje po kremacji i czy zmieści się on w urnie kreacyjnej. Należy pamiętać, że urna świętych prochów bez trudu zmieści się w kolumbarium, ponieważ znajduje się tam ich niewielka ilość.

Zapoznając się z dopuszczalnymi przez polskie prawo rodzajami pochówku, często rozważa się także problem – co z prochami po kremacji należy zrobić, aby umieścić je w wyznaczonym do tego celu miejscu, zgodnie z przepisami Sanepidu. Jedynym miejscem legalnie wyznaczonym do tego jest kolumbarium, na przykład kolumbarium Warszawa, jak również ściany z urnami na cmentarzu, znajdujące się w innych miastach Polski. Każda parafia prochy ludzkie może umieścić także w grobie ziemnym. Choć coraz częściej praktykowane jest złożenie ich do wspomnianego kolumbarium, ponieważ wynika z ograniczonej przestrzeni danego cmentarza.

Kolumbarium jest miejscem wyznaczonym do przechowywania urn z prochami ludzkimi. To ściana w kształcie prostopadłościanu lub kopuły. Tradycja składania prochów w kolumbarium sięga czasów starożytnych i wczesnochrześcijańskich. Obecnie kolumbaria są budowane na wielu polskich cmentarzach.